Gerileme nedir?
Gerileme, düşünme aparatımızın ve psikolojik yapımızın yönetici kısmı olan egolarımızın çok küçük bir konuşma öncesi çocuğunki gibi çalıştığı zamandır.
Gerileme neden oluşur?
Nedeni şu: İnsanlar olgun başa çıkma mekanizmalarından yoksun olduklarında, baskı altında kendilerini çaresiz hissederler. Çocuk olmanın çoğu zaman güçsüz olduğu duygusunu anımsatan çaresizlik duygusu, krizdeki bir kişiyi ilkel düşünme biçimlerine geri iten şeydir.
Peki, bir kişi gerileme yaşadığında bu ne anlama gelir?
Panik atak geçirip gerileme yaşadığımızda, psikolojik olarak elimizde sözlerin olmadığı bir zamana geri döneriz. Elbette çoğu zaman yetişkinler olarak işlev görürüz, ancak panik bir kez başladığında, içimizde olup bitenler hakkında hiçbir sözümüz yoktur.
Sözümüz kalmadığında harekete geçmek zorundayız. Bu nedenle, bir yetişkin için panik atak, korkmuş bir bebeğin dehşet içinde çığlık atmasına benzer bir kendini ifade etme aracıdır. Elbette yetişkin zihinlerimiz bu tür doğrudan ifadeleri yasaklar, bu yüzden yüksek sesle bağırmak yerine çığlığı bastırırız. Bu bastırılmış çığlık, panik semptomlarımıza neden olur ve onları hem fiziksel hem de psikolojik olarak gösterir. Artık sadece dış uyaranlar yüzünden değil, aynı zamanda kendi bedenlerimiz bir isyan başlatıyor gibi göründüğü için gerçekten dehşete kapılırız.
Küçük bir bebek, korktuğunda annesi için bağırmaya başlayacak ve anne, bebeğini rahatlatmak için ortaya çıkacaktır. Bebek yardım bekleyemediği için çığlık atmaya devam edecektir. Benzer şekilde, bir yetişkin panik halindeyken yardım beklemeye tahammül edemez. Biz 6 aylık çığlık atan bir bebeğiz, bu örnekte sadece çığlıklarımız sessiz. Sadece panik belirtilerimiz belirgindir.
İlginçtir ki, panik atak yaşayan bir kişinin en yaygın korkularından biri delirmiş gibi çığlık atacağı korkusudur. Artık gerileme hakkında bildiklerimiz bağlamında, bu korku çok mantıklı. Panik atak bir tür bastırılmış çığlıktır, bir terör halidir.
Özetle, gerileme, genel olarak geride bıraktığımız davranışlarda ve uyarlamalarda geçici bir gerilemedir. Gerilemenin nedeni stres, kabul edilmemiş korkuların ve ihtiyaçların birikmesi ve bu uyaranlarla başa çıkmak için olgun başa çıkma mekanizmalarının kullanılamamasıdır.
Regresyon terapisi ile geriye giderek bebeklik çağımıza dönüp panik atak yaşayan kişiyi rahatlatma yoluna gider, kişide panik atakların tetiklenmemesini sağlayabiliriz.
